Instrukcja stanowiskowa – czemu służy i co powinna zawierać?


Pracodawca jest zobowiązany przekazać każdemu pracownikowi wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na konkretnym stanowisku. Oprócz odpowiedniego szkolenia BHP znaczenie ma tutaj instrukcja stanowiskowa, która szczegółowo opisuje poprawne okoliczności, w jakich powinna odbywać się praca. To oczywiście wymóg formalny, ale przede wszystkim możliwość zwiększenia bezpieczeństwa w miejscu pracy. Co powinna zawierać instrukcja stanowiskowa i gdzie jej szukać?

Czemu służy instrukcja stanowiskowa?

Instrukcja stanowiskowa to świetny przykład odgórnego dbania o bezpieczeństwo na każdym stopniu. Wiedząc, że praca przy użyciu podnośnika wiąże się niebezpieczeństwem, wyobraź sobie miejsce pracy, w którym tylko część pracowników – w tym operatorów podnośników – jest świadoma tych zagrożeń i wie, jak powinna przebiegać ich codzienna praca, by zminimalizować ryzyko ich wystąpienia. W takim środowisku bardzo łatwo o wypadek. To z kolei poważne niebezpieczeństwo dla tego, kto go spowodował, ale też dla wszystkich osób postronnych, samego obiektu a także – w szerszej perspektywie – znaczne straty finansowe dla zakładu pracy.

Opracowanie dokładnej instrukcji stanowiskowej dla każdego miejsca pracy ma zapobiec takim sytuacjom: to szczegółowy i czytelny zbiór zasad dotyczących bezpiecznego wykonywania pracy na konkretnym stanowisku. Dzięki niemu każdy pracownik z osobna powinien wiedzieć, jak wykonywać swoje obowiązki bezpiecznie, co minimalizuje ryzyko wystąpienia zagrożenia. Jak jednak pracodawca może egzekwować zapoznanie się z instrukcją stanowiskową?

Wymogi prawne

Dokumentem, który stanowi podstawę prawną do stosowania instrukcji stanowiskowych jest Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.03.169.1650). To tutaj znajdziemy zapisy, według których pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom stały dostęp do aktualnych instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy na danym stanowisku. Warto pamiętać, że pracownik z kolei powinien pisemnie potwierdzić zapoznanie się z nimi, co wynika z art. 2374 § 3 Kodeksu Pracy.

Instrukcja stanowiskowa a instrukcja BHP: czy to to samo?

Instrukcja stanowiskowa często bywa zrównywana z przepisami BHP. Te dwa terminy faktycznie są pokrewne, obydwa dotyczą w końcu przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Różnią się jednak zakresem znaczenia oraz konkretnym zastosowaniem w praktyce.

  • Instrukcja BHP

    Pojęcie dużo szersze od instrukcji stanowiskowej; swoim zakresem obejmuje nie tylko instrukcje stanowiskowe, ale także wskazówki dotyczące poprawnej obsługi maszyn i urządzeń, instrukcje udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku, zalecenia związane ze stosowaniem środków ochrony indywidualnej, wytyczne dotyczące bezpiecznego obchodzenia się z czynnikami chemicznymi stwarzającymi zagrożenie i wiele innych.

  • Instrukcja stanowiskowa

    Instrukcja stanowiskowa to dużo bardziej szczegółowy dokument; zawiera komplet informacji dotyczących postępowania na konkretnym stanowisku, co umożliwia wykonywanie codziennej pracy zgodnie z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny.

Instrukcja stanowiskowa – co powinna zawierać?

Instrukcja stanowiskowa wchodząca w skład instrukcji BHP powinna być napisana w jak najbardziej czytelny i zrozumiały sposób. Choć oczywiście liczy się tutaj dostosowanie do konkretnego stanowiska pracy, kluczowe informacje powinny znaleźć się w każdej instrukcji, niezależnie od stanowiska.

instrukcja_stanowiskowa

Co powinna zawierać instrukcja stanowiskowa?

  • ogólny cel instrukcji stanowiskowej
  • adresat instrukcji
  • wymagane kwalifikacje i uprawnienia do wykonywania pracy na danym stanowisku
  • potrzebne możliwości psychofizyczne i zdrowotne osób wykonujących prace
  • liczba osób niezbędnych do obsługi danego stanowiska
  • podstawa prawna dokumentu
  • skrótowy opis urządzenia, maszyny lub technologii
  • dokumenty związane z instrukcją
  • opis czynności wykonywanych przed rozpoczęciem pracy, w trakcie jej wykonywania oraz po jej zakończeniu
  • zalecenia dotyczące organizacji pracy: odpowiedzialności, technologii, materiałów, narzędzi, sygnałów porozumiewawczych itd.
  • opis potencjalnych zagrożeń
  • stosowane środki ochrony zbiorowej i indywidualnej
  • opis zabezpieczeń i sygnalizacji
  • spis czynności niedozwolonych
  • postępowanie w sytuacjach awaryjnych

Gdzie szukać instrukcji stanowiskowej?

By spełniała swoją funkcję, instrukcja stanowiskowa powinna nie tylko być napisana w czytelny sposób, ale przede wszystkim znajdować się w łatwo zauważalnym miejscu, bezpośrednio przy danym stanowisku pracy. Jeśli z kolei to jest ruchome, jak chociażby w przypadku podestu przejezdnego, warto by taka instrukcja była umieszczona w kilku miejscach, w tym bezpośrednio w miejscu, w którym operator spędza przy pracy większość czasu. W przeciwnym razie instrukcja stanowiskowa nie będzie spełniać swojej funkcji.

Instrukcja stanowiskowa jako element BHP

Podesty przejezdne różnego rodzaju wykorzystuje się w wielu branżach: od budowlanej, przez magazynową, ogrodniczą, aż po rozmaite prace wysokościowe, montażowe, porządkowe, konserwatorskie i wiele innych. We wszystkich tych sytuacjach instrukcja stanowiskowa to istotny element przepisów BHP: oprócz przestrzegania oczywistych kwestii formalnych dla bezpieczeństwa wszystkich pracowników warto zadbać o to, by była przejrzysta i czytelna dla osób na wszystkich stanowiskach. Jeśli z kolei potrzebujesz informacji dotyczących kupna lub długoterminowego wynajmu podnośnika dowolnego rodzaju, doradcy Gutlift pozostają do twojej dyspozycji – skontaktuj się z nami.


powrót do listy